SuperKader in Noordoost-Italië

door D. Ross / 03 april 2019

Het bezoek van Kader Abdolah aan Padua en Trieste (respectievelijk 19 en 21 maart 2019) was een succes, wat in feite voor de hand lag, aangezien deze schrijver inmiddels een potje kan breken bij het Italiaanse publiek.

De studenten van Trieste hadden zich grondig voorbereid op het bezoek van Kader Abdolah (vertaling van fragmenten uit zijn oeuvre, powerpointpresentaties, voorbereiding van vragen, om meer inzicht te krijgen in de denk- en ervaringswereld van de schrijver). Op het ochtendprogramma stond ook een workshop literaire vertaling met Elisabetta Svaluto Moreolo, vertaalster van Kader Abdolah. Helaas moest zij om gezondheidsredenen afzeggen, maar dankzij materiaal dat ze ter beschikking had gesteld, is de workshop toch doorgegaan, onder leiding van Dolores Ross, geassisteerd door Paola Gentile en Kirsten de Gelder. Kirsten de Gelder (in de tweede helft van maart gastdocente in Trieste; in de eerste helft van april doceert zij in Padua) ontpopte zich als een getalenteerde voordraagster van fragmenten uit het oeuvre van Kader, die zelf ook gecharmeerd was van haar voordrachtskunst.

In Padua was de middag gewijd aan een workshop literaire vertaling en ontmoeting met de schrijver. Aan de ontmoeting hebben 10 studenten Nederlands deelgenomen, en ook 6 oud-studenten. De workshop werd ingeleid door prof. G. Henrot. Tijdens de weken voor de workshop hadden de studenten fragmenten uit de laatste roman van Abdolah Het pad van de gele slippers vertaald. Abdolah beantwoordde de vragen die waren gerezen tijdens deze vertaaloefeningen en de studenten waren erg enthousiast.

Ook de presentaties in de boekhandels bleken in beide steden een publiekstrekker. In Trieste heeft literair criticus Alessandro Mezzena Lona de schrijver geïnterviewd in boekhandel UBIK. De vertolking Italiaans-Nederlands was in handen van Serena Nappi, masterstudente conferentietolken. De dag ervoor was er in de plaatselijke krant Il Piccolo een uitgebreid artikel verschenen over Kader Abdolah.

In Padua vond de presentatie van de vertaling van Salam Europa! plaats in boekhandel 'Laformadelibro' voor een publiek van zo’n 50 mensen. Na de presentatie in de Paduaanse boekhandel wachtte Kader – maar ook Marleen Mertens - nog een verrassing. Ik citeer Marleen:

“Via de boekhandel waren we voor het diner uitgenodigd bij het restaurant 'Stradafacendo', dat draaiend wordt gehouden door een coöperatief dat de integratie en tewerkstelling van immigranten bevordert. De eigenares had me gezegd dat ze fan van zijn werk zijn en gevraagd of Abdolah iets zou willen voorlezen. Ze zou ook een paar mensen uitnodigen. Eenmaal daar aangekomen bleek dat ze een kleine presentatie verwachtte, er was zelfs een affichetje gemaakt. Er kwamen dan ook een dertigtal mensen opdagen voor het diner en ondanks de vermoeidheid van Abdolah (en ondergetekende die moest tolken) heeft hij het verhaal van zijn leven verteld. De boekhandel had de resterende boeken naar het restaurant laten brengen, zodat er op het einde van de avond werkelijk alle boeken van Abdolah verkocht waren. Een groot succes dus, ook al voelde ik me een beetje bedrogen en waren we op het einde van de avond heel erg moe”.

Het bezoek van Abdolah aan Padua en Trieste was gecombineerd met zijn deelname aan twee literaire festivals, respectievelijk Libri Come van Rome en BookPride in Milaan. Het hele initiatief was op touw gezet door Dolores Ross, in samenwerking met 'Iperborea' en Marleen Mertens.

De Nederlandse ambassade heeft het leeuwendeel van de sponsoring op zich genomen. Andere belangrijke sponsors waren het Nederlands Letterenfonds, de Nederlandse Taalunie. Plaatselijk zijn de initiatieven ondersteund door respectievelijk het Departement Rechten, Taal, Tolken & Vertalen (IUSLIT) van de universiteit van Trieste en het Talencentrum van de universiteit van Padua.

Afsluitend mag gesteld worden dat de ondersteuning van de Nederlandse stakeholders - de ambassade, het letterenfonds en de Taalunie – voorbeeldig was. Voor ons docenten vormen deze extra culturele initiatieven inspannende bezigheden, maar met een gedegen ondersteuning is het de moeite waard om nog eens iets meer je best te doen. En het is natuurlijk ook koren op de molen van de profilering van het Nederlands in Italië.

(Dolores Ross, universiteit van Trieste, 29 maart 2019)