Verslag Rachida Lamrabet in Padua en Napels – 13 tot 19 oktober 2022
door C. Peligra / 09 januari 2023
Van 13 t/m 19 oktober was Rachida Lamrabet in Italië om de Italiaanse vertaling van haar bundel Een kind van God te promoten.
Op 13 oktober kwam Rachida Lamrabet in Padua, om de vertaling van Annaclaudia Giordano te presenteren bij boekhandel Laformadelibro. Daar werd de schrijfster geïnterviewd door Annaclaudia Giordano, docente Nederlands aan de Universiteit van Napels “L’Orientale”, en Cristina Peligra van de Universiteit van Padua. De presentatie werd in het Nederlands gehouden, met consecutieve vertolking naar het Italiaans door Martina Lanese, masterstudente Nederlands aan de Universiteit van Padua. Behalve een tiental studenten waren er ook verschillende belangstellenden.
Het interview had een welbepaalde structuur om het gesprek dynamisch te houden en om te tonen hoe literatuur geïnterpreteerd kan worden. De twee interviewers kozen de volgende sleutelwoorden om de verhalen in de bundel te beschrijven: verhaal, ontworteling, verdraagzaamheid, vrijheid van meningsuiting, onzichtbaarheid en stereotypen. Op basis van deze sleutelwoorden werden fragmenten uit het boek gekozen die de studenten van Padua tijdens de presentatie voorlazen en die de vragen van de interviewers introduceerden. Het interview ging ook over de mening van de schrijfster over de interpretatie van de verhalen door de docenten.
Na de presentatie ging het gesprek verder tussen schrijfster en studenten, tijdens een gezellige borrel bij Enoteca Mediterranea in Padua. “Onze studenten hadden al gehoord van Rachida Lamrabet tijdens de cursus Nederlandse literatuur maar toen was het taalniveau van de meerderheid van hen nog te laag om haar werk in het Nederlands te kunnen lezen. Dat er nu eindelijk een eerste vertaling is verschenen in het Italiaans betekent dat ook onze studenten van het eerste of tweede jaar van haar boeken kunnen genieten, en deze kunnen aanraden aan vrienden en familie” zegt Cristina Peligra, docente Nederlands aan de Universiteit van Padua. “Migratie, identiteit en stereotypen zijn literaire thema’s waarvan onze studenten veel houden. Ze hebben het werk van auteurs zoals Benali, Bouazza en Abdolah op prijs gesteld en ik ben blij dat ze nu zich hebben kunnen confronteren met een Vlaams en vrouwelijk perspectief hierover.”
De studenten en docenten Nederlands in Padua met Rachida Lamrabet en Annaclaudia Giordano bij Enoteca Mediterranea (13 oktober 2022).
Op de volgende dag kregen de studenten een lezing door Annaclaudia Giordano over hedendaagse Nederlandstalige literatuur met de titel “Nieuwe Nederlanders, nieuwe Belgen. Literaire weerspiegelingen van een krakend multiculturalisme” en namen deel aan een vertaalworkshop met schrijfster en vertaalster over vertaalstrategieën en vertaaloplossingen waarbij ze de kans hadden om hun eigen vertaaloplossingen voor een selectie van problematische fragmenten uit het boek voor te stellen en vragen te stellen – in het Nederlands – aan schrijfster en vertaalster.
Lezing van Annaclaudia Giordano (14 oktober 2022, Universiteit van Padua, Palazzo Maldura).
De studenten van Padua droegen actief bij aan de workshop: masterstudent Nicolas, bijvoorbeeld, gaf een eigen presentatie in het Nederlands over Rachida Lamrabet en over het boek in het bijzijn van de schrijfster zelf, wat ze erg heeft gewaardeerd.
Nicolas geeft zijn presentatie in het Nederlands voor de schrijfster (14 oktober, Universiteit van Padua, Complesso Beato Pellegrino).
De studenten Nederlands in Padua tijdens de vertaalworkshop met schrijfster en vertaalster (14 oktober 2022, Universiteit van Padua, Complesso Beato Pellegrino).
De docenten Nederlands in Padua Cristina Peligra en Marleen Mertens met Rachida Lamrabet en Annaclaudia Giordano (14 oktober 2022, Universiteit van Padua, Complesso Beato Pellegrino).
“Masterstudenten aan de Universiteit van Padua kunnen zich specialiseren in postkoloniale studies, maar in deze studierichting spelen ‘kleinere’ talen helaas nog geen rol. Het wordt hier dus steeds belangrijker meer van zulke evenementen te organiseren om de zichtbaarheid van de Nederlandstalige postkoloniale literatuur en van de Italiaanse neerlandici te vergroten. We moeten de nadruk leggen op het feit dat er studenten zijn die in postkoloniale thema’s en verhalen geïnteresseerd zijn” zegt Cristina Peligra.
Op maandag 17 oktober was Rachida Lamrabet in Napels om de bundel Un figlio di Dio te presenteren met Franco Paris en Annaclaudia Giordano, docenten Nederlands aan de Universiteit “L’Orientale” van Napels. De zaal van de boekhandel Ubik, gelegen in het hart van het historische centrum, was vol studenten Nederlands en belangstellenden: “Bij Ubik organiseren we talloze boekpresentaties, maar zovele mensen tegelijk zien we niet zo vaak!”, zei met plezier Giancarlo, de boekhandelaar.
Boekpresentatie met Rachida Lamrabet en de studenten en docenten Nederlands in Napels bij de boekhandel Ubik Napoli (17 oktober 2022).
Franco Paris en Annaclaudia Giordano hebben eerst Lamrabet en haar werk gepresenteerd in het Italiaans (met een simultane vertolking naar het Nederlands voor haar) dan hebben ze de schrijfster geïnterviewd, net zoals in Padua, op basis van een aantal sleutelwoorden die de centrale thema’s van de bundel samenvatten: verhaal, ommekeer, verdraagzaamheid, oraliteit, engagement, ontworteling. Elke vraag werd dus, ook hier, door een fragment van het boek geïntroduceerd, voorgelezen in het Italiaans, met een consecutieve vertolking door de twee docenten voor de schrijfster en het publiek. “Ik voelde me ontzettend blij om dit boek in Napels met de schrijfster te kunnen presenteren”, vertelt Annaclaudia Giordano. “Ik heb de werken van Rachida Lamrabet lang gestudeerd, eerst voor mijn masterscriptie en dan in het kader van het onderzoekstraject voor mijn doctoraat, ik vond dat haar boeken heel actueel zijn en ik ben het totaal met haar eens over de idee dat literatuur en belangrijke rol kan spelen om stereotypen en vooroordelen te deconstrueren.” De studenten en ook de rest van het publiek hebben veel belangstelling getoond en ook een aantal vragen gesteld.
De docenten Nederlands in Napels Franco Paris en Annaclaudia Giordano met Rachida Lamrabet (17 oktober 2022, Ubik Napoli Boekhandel).
Op woensdag 19 oktober heeft Rachida Lamrabet deelgenomen aan het internationale symposium Ponti, esili, migrazioni (Bridges, exiles, migrations) dat op 18 en 19 oktober in Palazzo Du Mesnil te Napels plaatsvond. Het symposium werd georganiseerd in het kader van een interdepartementale samenwerking tussen de vakgroep Nederlands en de vakgroepen Italiaans en Roemeens van de universiteit “L’Orientale” van Napels. De schrijfster heeft een interessante speech gegeven, Creating new narratives: literary perspectives from minorities, over het belang van nieuwe stemmen en standpunten in de literatuur die een minderheidspositie naar voren laten komen.
Deze Italiaanse tournee van Rachida Lambrabet werd gefinancierd door de Nederlandse Taalunie en Literatuur Vlaanderen. De evenementen in Padua werden georganiseerd onder meer met de financiële steun van het programma Cattedra Vesalius (gefinancierd door de Nederlandse Taalunie, de Nederlandse Ambassade, de Afvaardiging van de Vlaamse Gemeenschap en het Vlaamse Gewest in Italië). De activiteiten in Napels werden gedeeltelijk gefinancierd door de afdeling Studi Letterari, Linguistici e Comparati van de Universiteit “L’Orientale” van Napels en door het Nederlands Letterenfonds.